radical riverists

http://www.eie.gr/archaeologia/gr/02_DELTIA/Rivers.aspx Τα ποτάμια της αρχαίας Αθήνας Τρεις ήταν οι βασικοί ποταμοί που διέρρεαν την πεδιάδα της Αττικής κατά την αρχαιότητα, οι δύο εκ των οποίων απλώνονταν πέραν των ορίων της πόλεως. Το δυτικό και μεγαλύτερο τμήμα της πεδιάδας έβρεχε ο Κηφισός, που είχε τις πηγές του στους πρόποδες της Πάρνηθος στα βόρεια και συνέχιζε την πορεία του για 27 χλμ., έως ότου εκχυνόταν στον Φαληρικό Kόλπο. Το ανατολικό τμήμα διέσχιζε ο Ιλισσός, ο οποίος εκκινούσε από τις υπώρειες του Υμηττού κατευθυνόμενος προς δυσμάς, παρέρρεε τον Αρδηττό και, μέσω της κοιλάδος που σχηματιζόταν ανάμεσα στους λόφους των Μουσών (Φιλοπάππου) και της Σικελίας (δεξιά της σύγχρονης λεωφόρου Συγγρού), δεχόταν στην κοίτη του τα νερά του Ηριδανού και εν συνεχεία συναντούσε τον Κηφισό στα νοτιοανατολικά. Μικρότερος των δύο προηγούμενων ήταν ο Ηριδανός, που ανέτελλε στις νότιες πλαγιές του Λυκαβηττού, έναντι των Διοχάρους πυλών, όπου βρισκόταν και η Πάνοπος κρήνη· κυλώντας βορείως της Ακροπόλεως, περνούσε μέσα από την Αγορά και, συνεχίζοντας τη ροή του βορειοδυτικά, κατά μήκος του βορείου κρασπέδου της Πνυκός, εξερχόταν του τείχους σε σημείο κοντά στην Ιερά Πύλη και, αφού χανόταν υπογείως για μερικές εκατοντάδες μέτρα, στρεφόταν προς νότον, όπου εξέβαλλε στον Ιλισσό. Ήδη από τα χρόνια της επέκτασης της πόλης από τον Θεμιστοκλή περιελήφθη εντός των τειχών της, ενώ στους ρωμαϊκούς χρόνους φαίνεται ότι καταχώσθηκε (καλύφθηκε) και κατασκευάσθηκε μεγάλος υπόνομος εντός της κοίτης του. Εκτός των προαναφερθέντων, υπήρχαν δύο ακόμη, μικρότεροι ποταμοί, ο Σκίρος και ο Κυκλοβόρος, προς δυσμάς της πόλεως μεταξύ του Διπύλου και του Κηφισού και (μάλλον) προς βορράν της πόλεως αντιστοίχως. ...................................................

Ο Ηριδανός αποτελεί τμήμα του δημόσιου χώρου και όχι τοπίο για έριδες των αρχαιολόγων.Η απόφαση του Κ.Α.Σ.η οποία μας έγινε γνωστή από τις εφημερίδες, 1 Αυγούστου 2008,  μας βρίσκει αντίθετους –ες:Θεωρούμε τον  ποταμό Ηριδανό στη θέση στην οποία βρέθηκε στην πλατεία στο Μοναστηράκι στη καρδιά της πόλης , πολύ σημαντικό εύρημα το οποίο έπρεπε άμεσα να αναδειχτεί για τους κατοίκους αλλά και για τους επισκέπτες της Αθήνας . Το ότι το ποτάμι ήταν ζωντανό μετά τόσα χρόνια αλλά κρυμμένο κάτω από το έδαφος απετέλεσε για μας έκπληξη αλλά μας έδωσε και μεγάλη χαρά καθώς φανταστήκαμε ότι θα μπορούσαν στην πλατεία οι κάτοικοι και οι επισκέπτες να έρχονται σε επαφή μαζί του.Πιστεύουμε ότι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Αθήνας  έχουν το δικαίωμα να βλέπουν και να ακούν τον Ηριδανό, να έρχονται σε επαφή μαζί του, το οποίο σημαίνει επαφή με την ιστορία και τον πολιτισμό τους και με το κρυμμένο φυσικό της τοπίο. Πιστεύουμε ότι κάτω από ένα γυαλί   αυτό θα είναι αδύνατο.Θεωρούμε τον ποταμό Ηριδανό σημαντικό μέρος της πλατείας, του δημόσιου χώρου της οποίας ζωντανό τμήμα ζητάμε να αποτελέσει.Αυτό που εξ αρχής ζητήσαμε ήταν ολοκληρωμένη μελέτη για την ανάδειξη του ποταμού Ηριδανού σε συνεργασία με τους αρχαιολόγους και περιβαλλοντολόγους  κάτι που ποτέ δεν έγινε.Ζητάμε να ακυρωθεί η απόφαση του Κ.Α.Σ.  στο οποίο έτσι κι αλλιώς ως άμεσα ενδιαφερόμενοι δεν προσκληθήκαμε.Τώρα για τα σχόλια το ότι οι πολίτες βρωμίζουν τους αρχαιολογικούς χώρους είναι ζήτημα παιδείας, ένταξης αυτών των χώρων στον δημόσιο χώρο της πόλης μέσα από αρχιτεκτονικές μελέτες κ.λ.π. Η απόφαση αυτή εκφράζει μία γενικότερη αντίληψη υποβάθμισης του δημόσιου χώρου και της σημασίας του καθώς και του πολιτισμού μας και της σύνδεσης του με το παρόν και το μέλλον της Αθήνας. Ζητάμε  τους αρχαιολογικούς χώρους ζωντανούς μέσα στη πόλη .Από την μελετητική ομάδα της πλατείας στο Μοναστηράκι.

Νίκος Καζέρος Χρηστίνα Παρακεντέ Ελένη Τζιρτζιλάκη

/////////////////////////////

Message sent to the Cambridge Punting mailing list and the  Radical Riverists mailing list.  Dear Colleagues, As you know, we are planning to hold the conference  of Radical Riverists in Cambridge in June 2009,  to discuss the general topic of "Living Rivers in Cities".

I am happy to announce that we shall be joined by Radical Riverists from Athens. Now, you may not think that Athens is noted for its rivers. But archaeological excavations in the last couple of years have brought to light the RIVER ERIDANOS right in the heart of the city - in Monastiraki Square, below the Acropolis. This subterranean river has suffered a sad fate for the better part of 2,000 years. It was covered over by the Roman emperor Hadrian so that it could be used as a sewer. Now the archaeological authorities are saying that they plan to cover it over with a thick sheet of glass, as a historical relic. The people are protesting, however. A group of local architects involved in an alternative project for Monastiraki are calling for the river to be opened to the air, so that Athenians can enjoy the sigh tand sound of this ancient subterranean waterway.I shall be writing an article about this shortly.On Monday I sent you the Greek text of the protest leaflet, which probably puzzled you somewhat. Today I am able to send you the English translation of that text, provided by Eleni. It is attached below.

For an interesting general article about the Eridanos river, try the following link:
http://www.athensnews.gr/athweb/nathens.print_unique?e=C&f=12956&m=A24&aa=1&
eidos=S
[Note the frog connection.]Our Italian colleagues in Padova might be interested to know that for the Ancient Greeks there was also another River Eridanos. It was a legendary amber-bearing river, vaguely located by the Greeks in the far north-west.Later Greeks identified it with the river Po (Lat. Padus) in north Italy.
I think that is all for the moment.
With fluvial greetings,
Ed Emery

The Free University

Eridanos, the ancient stream of Athens is part of public space not a battleground for skirmishes among archaeologists.Following an open architectural contest for the historical Monasteraki Square (central Athens) and in the course of the long-delayed works for the realisation of the winning proposal, we had a surprise: Eridanos, the ancient stream was found to be flowing right under our feet in its subterranean bed, with stone walls and vestiges of earlier fortifications.As of August 1, 2008, we were informed -through the newspapers- that according to a decision by the central archaeological council, Eridanos will have to be protected from trash and other damaging factors with a glass cover.We, as responsible architects members of the study team for the works in Monasteraki Square, regret and oppose this decision for the following reasons: We believe that Eridanos in its actual location where it was found, in the heart of Athens, is of high value and ought to be brought to the attention of both locals and visitors to the city.The fact that the river was still alive after so many years but hidden underground came as a surprise; nevertheless, we were filled with joy as we imagined that local people and passers-by could once more have direct contact with its water.We feel that everybody has the right to see and hear the stream of Eridanos;such contact is another way of experiencing history and civilisation, along with the hidden natural landscape of the city.We think that a glass cover will prevent contact.We see Eridanos as an integral and organic part of the Square and of public space; we demand that it should be treated as such.From the very beginning, we asked for a complete study to focus on river Eridanos, in cooperation with archaeologists and environmental scientists,but, to no avail.We hereby call for the decision of the central archaeological council to be annulled; clearly, as a concerned party, we were never invited or consulted in any way.As concerns the argument about citizens causing damage to open archaeological sites by disposing of their trash... this is clearly a matter of education, of proper integration of sites to the city's public space on the basis of architectural studies e.t.c.This decision is characteristic of a way of thinking that undermines public space and its significance, disregarding civilisation and its connection with the present and the future of Athens. We want "living" archaeological sites in the city.From the study team of architects for Monasteraki Square,

Nikos Kazeros

Christina Parakente

Eleni Tzirtzilaki